“दररोज बिस्किट खाताय? जाणून घ्या धक्कादायक सत्य”

घातक बिस्कीट : आरोग्याचा गुप्त शत्रू

प्रस्तावना

बिस्किट हा पदार्थ इंग्रज भारतात घेऊन आले आणि कालांतराने तो आपल्या नाश्त्याचा, चहाचा अविभाज्य भाग बनला. आज भारतात बिस्किटांचे मार्केट तब्बल ₹२५,००० कोटी आहे. मात्र, आरोग्याच्या दृष्टीने हा पदार्थ घातक आहे. आयुर्वेदानुसार बिस्किट हा शिळा पदार्थ आहे आणि शिळे पदार्थ आरोग्यास अपायकारक मानले जातात.

बिस्किटे आणि आयुर्वेद

आयुर्वेद सांगतो की ताजे, वेळेवर बनवलेले अन्नच आरोग्याला हितकारक असते. बिस्किट मात्र महिनोमहिने टिकणारा शिळा पदार्थ आहे. शिळ्या पदार्थांचे परिणाम खालीलप्रमाणे:

पचायला जड व आम्लपित्त निर्माण करणारे
अपचन, मूळव्याध, स्थूलता, मधुमेह यास कारणीभूत
ऊर्जा आणि जीवनसत्त्वांची कमतरता

“नित्य ताजं खाद्यं, आरोग्य दायीं भवेत्।”

बिस्किटातील मुख्य घटक आणि त्यांचे परिणाम

१. मैदा

बहुतांश बिस्किटे मैद्यापासून बनवली जातात. मैदा पचायला जड असून पोटात चिकटून बसतो. त्यामुळे अपचन, मलावष्टंभ आणि स्थूलता वाढते.

२. डालडा किंवा व्हेजिटेबल ऑइल

बिस्किटांमध्ये वापरले जाणारे डालडा हे ट्रान्स फॅट्स ने भरलेले असते. त्यामुळे वाईट कोलेस्टेरॉल वाढते आणि हृदयविकाराचा धोका वाढतो.

३. साखर

साखर जास्त प्रमाणात असल्याने रक्तातील साखर झपाट्याने वाढते. यामुळे लठ्ठपणा, दात किडणे आणि डायबेटीस यांचा धोका निर्माण होतो.

४. प्रिझर्वेटिव्ह व अॅडिटिव्ह्ज

बिस्किट टिकवण्यासाठी रसायने वापरली जातात ज्यामुळे यकृत आणि मूत्रपिंडांवर ताण येतो.

बिस्किटे आणि आजार

अॅसिडिटी व अपचन – पोटात जळजळ, ढेकर, फुगणे
दमा व मूळव्याध – पचनसंस्था बिघडल्याने त्रास वाढतो
मधुमेह – रक्तातील साखरेची असंतुलित पातळी
स्थूलता – अनावश्यक कॅलरीज
हाडे व दात कमजोर – शरीर कॅल्शियम शोषून घेते आणि हाडं ठिसूळ होतात

मुलांमध्ये बिस्किटांचे दुष्परिणाम

आज अनेक पालक मुलांना पटकन भूक भागवण्यासाठी बिस्किटे देतात. पण हा मोठा अपाय आहे. त्याऐवजी:

पोहे, उपमा, शिरा
फळे व सुकामेवा
घरगुती थालीपीठ, पराठा

हे पदार्थ पौष्टिक व सुरक्षित आहेत.

“डायबेटीस साठी बिस्किटे” – एक गैरसमज

मार्केटमध्ये डायबेटीस रुग्णांसाठी बिस्किटे म्हणून जाहिरात केली जाते. पण प्रत्यक्षात:

प्रत्येक बिस्किटात कार्बोहायड्रेट्स असतात
मारी बिस्किटातही साखर असते
रक्तातील साखर वाढतेच

बिस्किटांचे पर्याय

बिस्किटांऐवजी खालील पदार्थ खाणे आरोग्यदायी ठरते:

फळे आणि सुकामेवा
धान्याचे पदार्थ – पोहे, उपमा, धिरडे
थालीपीठ, पराठा
घरगुती स्नॅक्स – लाडू, खाखरा, चिवडा

चहा-बिस्किट संस्कृती

आज चहा घेताना बिस्किटाशिवाय लोकांना समाधान मिळत नाही. ही खरी भूक नसून सवय आहे. चहा व बिस्किट यांचा संयोग शरीरात आम्लपित्त वाढवतो आणि व्यसनासारखा होतो.

निष्कर्ष

बिस्किट हा क्वचित खाण्याचा पदार्थ आहे. रोजच्या आहारातून त्याला दूर ठेवणे आरोग्यासाठी हितावह आहे. मुलांना बिस्किट देण्यापेक्षा पौष्टिक घरगुती पदार्थ द्यावेत.