शॉप ॲक्ट लायसन फक्त १५ मिनिटांत आणि ₹५९ — संपूर्ण मार्गदर्शक (२०२५)
महाराष्ट्रातील लघुउद्योजक, दुकानदार आणि सेवा देणारे व्यावसायिक यांच्यासाठी ‘शॉप ॲक्ट लायसन’ म्हणजे कायदेशीर मान्यता देणारे सर्वात मूलभूत सरकारी प्रमाणपत्र आहे. याशिवाय बँकेत करंट अकाउंट उघडता येत नाही, जीएसटी नोंदणीसाठी अडथळे येतात आणि अनेक सरकारी योजना व टेंडर प्रक्रियेत भाग घेता येत नाही. पण आता ही प्रक्रिया अगदी सोपी, जलद आणि परवडणारी झाली आहे.
🔹 शॉप ॲक्ट लायसन म्हणजे काय?
शॉप ॲक्ट लायसन हा महाराष्ट्र राज्यातील ‘दुकान आणि आस्थापना अधिनियम १९४८’ अंतर्गत दिला जाणारा अधिकृत परवाना आहे. कोणतेही दुकान, कार्यालय, रेस्टॉरंट, सेवा केंद्र, फ्रीलान्स ऑफिस किंवा ऑनलाईन व्यवसाय सुरू करताना हे प्रमाणपत्र आवश्यक असते. यामुळे शासनाकडे तुमचा व्यवसाय कायदेशीररीत्या नोंदवला जातो आणि कामगार हक्क, सुट्ट्या, वेतन नियम आणि इतर लाभ लागू होतात.
पूर्वी या प्रक्रियेसाठी अर्जदाराला स्थानिक कामगार कार्यालयात जाऊन फॉर्म भरावा लागत असे, परंतु आता ‘आपले सरकार पोर्टल’ द्वारे ही संपूर्ण प्रक्रिया ऑनलाइन पूर्ण करता येते. त्यामुळे अर्जदाराचा वेळ आणि श्रम दोन्ही वाचतात.
🔹 फक्त ₹५९ मध्ये आणि १५ मिनिटांत कसे मिळते?
जर तुमच्या व्यवसायात ० ते ९ कामगार असतील, तर ही प्रक्रिया इंटिमेशन म्हणून ओळखली जाते. यात फक्त आवश्यक माहिती व कागदपत्रे भरल्यानंतर ₹५९ चे ऑनलाईन पेमेंट करून लगेचच तुमचे शॉप ॲक्ट लायसन डाउनलोड करता येते. संपूर्ण प्रक्रिया साधारणतः १० ते १५ मिनिटांत पूर्ण होते.
तर दुसरीकडे, जर व्यवसायात १० किंवा अधिक कामगार असतील, तर प्रक्रिया ‘रजिस्ट्रेशन’ म्हणून ओळखली जाते. या प्रकरणात अर्ज मंजुरीसाठी साधारण १५ ते २० दिवस लागतात आणि स्थानिक कामगार निरीक्षकांची पडताळणी केली जाते.
🔹 अर्ज भरण्याची प्रक्रिया (Step-by-Step)
- सर्वप्रथम आपले सरकार पोर्टल वर लॉगिन करा.
- नवीन वापरकर्ते असल्यास ‘New User? Register Here’ वर क्लिक करा.
- तुमचा आधार क्रमांक (Username) म्हणून वापरा, मोबाईल नंबर टाका व OTP द्वारे खात्री करा.
- ‘Department’ यादीतून उद्योग, ऊर्जा व कामगार विभाग निवडा.
- ‘Shop and Establishment Registration’ ही सेवा निवडा.
- फॉर्म भरताना व्यवसायाचे नाव, पत्ता, सुरुवातीची तारीख, मालकाचे नाव, कामगार संख्या इ. तपशील द्या.
- आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा (खाली यादी दिली आहे).
- पेमेंट ₹५९ करा (UPI/QR/Netbanking).
- पेमेंट यशस्वी झाल्यावर Application Form आणि Intimation Receipt डाउनलोड करा.
🔹 आवश्यक कागदपत्रे
- मालकाचा पासपोर्ट साईज फोटो (JPEG, 5KB–20KB, 160×200 px)
- मालकाची सही (JPEG, 5KB–20KB, 256×64 px)
- आधार कार्डची प्रत (75KB–100KB)
- सेल्फ डिक्लेरेशन फॉर्म — पोर्टलवरून डाउनलोड करून सही करून अपलोड करावा
- दुकानाचा प्रत्यक्ष फोटो (मराठी नावाची पाटी स्पष्ट दिसावी)
📸 महत्त्वाची सूचना: फोटोमध्ये मराठी नावाची पाटी नसेल तर अर्ज नाकारला जाऊ शकतो. म्हणून फोटो अपलोड करण्यापूर्वी ती पाटी स्पष्ट दिसते याची खात्री करा.
🔹 अर्ज भरताना सामान्य चुका टाळा
अनेक अर्जदार अर्ज करताना काही सामान्य चुका करतात जसे — चुकीचा आधार क्रमांक, अस्पष्ट फोटो, साईन चुकीच्या आकारात अपलोड करणे किंवा चुकीचा विभाग निवडणे. या गोष्टी टाळण्यासाठी खालील टिप्स लक्षात ठेवा:
- सर्व फाईल्स JPEG फॉरमॅटमध्ये आणि योग्य KB मर्यादेत ठेवा.
- दुकानाचा पत्ता व नाव जसे रजिस्ट्रेशन प्रमाणपत्रावर दिसावे तसेच भरा.
- पेमेंट करताना UPI ट्रांझॅक्शन पूर्ण होईपर्यंत पेज बंद करू नका.
- पेमेंट झाल्यानंतर लगेच दोन PDF फाईल्स डाउनलोड करा आणि सुरक्षित ठेवा.
🔹 इंटिमेशन आणि रजिस्ट्रेशन — फरक स्पष्टपणे समजून घ्या
इंटिमेशन हा फॉर्म लहान व्यावसायिकांसाठी आहे (०–९ कामगार) आणि यात परवाना लगेच मिळतो. तर रजिस्ट्रेशन मोठ्या आस्थापनांसाठी आहे (१०+ कामगार) आणि त्यात अधिक तपासणी केली जाते. दोन्ही प्रकारांमध्ये मिळणारे प्रमाणपत्र वेगळे असते, पण कायदेशीर मान्यता सारखीच मिळते.
🔹 शॉप ॲक्ट लायसनचे फायदे
- बँकेत करंट अकाउंट उघडण्यासाठी आवश्यक.
- व्यवसायासाठी लोन घेण्यास मदत.
- सरकारी निविदांमध्ये (tenders) भाग घेण्यासाठी उपयुक्त.
- ग्राहकांचा विश्वास वाढवते.
- कामगार हक्क आणि कायदेशीर संरक्षण मिळते.
🔹 निष्कर्ष
आजच्या डिजिटल युगात, महाराष्ट्र शासनाने नागरिकांसाठी ‘आपले सरकार’ या पोर्टलद्वारे अनेक सेवा सुलभ केल्या आहेत. शॉप ॲक्ट लायसन त्यापैकीच एक आहे. फक्त ₹५९ मध्ये आणि १५ मिनिटांत तुम्हाला मिळणारा हा परवाना तुमच्या व्यवसायाच्या वाढीचा पहिला टप्पा आहे. त्यामुळे अधिक विलंब न करता आजच अर्ज करा.
शॉप ॲक्ट लायसन फक्त १५ मिनिटांत आणि ₹५९ — ५ आश्चर्यकारक गोष्टी ज्या तुम्हाला माहित नसतील!
महाराष्ट्रातील लघुउद्योजकांसाठी शॉप ॲक्ट लायसन मिळवण्याची प्रक्रिया आता क्रांतिकारक बदल अनुभवत आहे…




































































































